‘Alles wat er in de wereld gebeurt, raakt Eindhoven’

Eindhoven is geen eiland. Alles wat er internationaal speelt heeft invloed op Brainportbedrijven en daardoor ook op inwoners. Als raadslid kom je er niet meer mee weg om je schouders op te halen over wat er gebeurt in de rest van de wereld.

Van spanningen tussen China en Amerika tot de Russische invasie in Oekraïne. Het zijn geen onderwerpen waarbij je meteen denkt aan de Eindhovense gemeenteraad. Toch gaat dit op 5 september tijdens de eerste raadsavond na het zomerreces besproken worden. Om als raadsleden meer grip op de groei van onze stad te krijgen, is het belangrijk te weten hoe geopolitieke ontwikkelingen invloed hebben op Eindhoven.

De relatie lokaal en internationaal is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Toen de Eindhovense gemeenteraad het stadsbestuur opriep de vriendschapsband met de Chinese stad Nanjing te verbreken vanwege mensenrechtenschendingen in China, was er zowel lof als kritiek. Wat weet een gemeenteraad nu van China? Waarom moeten raadsleden zich uitspreken over zaken die niks met Eindhoven te maken hebben?

Het antwoord is simpel. Eindhoven is geen eiland. Onze bedrijven gaan de hele wereld over. Dat vinden we mooi want het levert de gemeente veel op. Maar het brengt ook risico’s met zich mee. Hoe afhankelijker de Eindhovense economie is van de internationale markt, des te belangrijker is het om te weten wat er op die markt gebeurt. Een voorbeeld: Als China besluit Taiwan binnen te vallen dan raakt dat niet alleen de Brainportbedrijven maar ook onze stad. Van armoede tot werkgelegenheid, we zullen het allemaal voelen.

Economie van morgen

Om die reden nemen zowel Den Haag als Brussel belangrijke maatregelen om industrieën zoals Brainport beter te beschermen tegen dit soort risico’s. Dat is belangrijk, niet alleen voor Eindhoven maar voor heel Europa. Bedrijven zoals die in Brainport moeten het hart vormen van de Europese economie van morgen. De welvaart van onze kinderen en kleinkinderen hangt ervan af. Dat kunnen en mogen we niet op het spel zetten.

Dit is belangrijk als raadslid om te weten. Maar het gaat verder dan dat. Meer kennis over het internationale betekent ook meer grip op de groei van onze stad. De grote investeringen uit Brussel en Den Haag, hoe belangrijk ze ook zijn om ons te wapenen tegen gevaren van buitenaf, kunnen ook negatieve gevolgen hebben voor stad en inwoner. Het is niet vanzelfsprekend dat heel de stad profiteert van dit soort bedragen. Dat moeten we als raadsleden goed in de gaten houden.

Wanneer raadsleden op tijd zien aankomen wat er vanuit Brussel en Den Haag op ons afkomt, en waarom, dan begrijpen we ook beter wat dit voor Eindhoven betekent en dan kunnen we op tijd bijsturen. Dat betekent dat we nog beter moeten nadenken hoe we ons eigen geld besteden. Maar ook welke opdracht we onze lobbyisten en stadsbestuurders meegeven als zij praten met hun contacten in Den Haag, Brussel of elders. Dat betekent dat we als gemeenteraad moeten nadenken over hoe Eindhoven zich internationaal wil manifesteren, ook los van Brainport. Dat kan niet zonder kennis van het internationale.

Uitgenodigd

Geopolitiek aan de Dommel. Het klinkt ironisch maar het is realiteit. Als we ons internationale belang onder ogen zien, dan zien we ook welke invloed het internationale heeft op onze inwoners en op welke manier we eventueel moeten bijsturen. Het is tijd om daarover te praten. Dat doen we op 5 september in de gemeenteraad. Met experts kijken we hoe het internationale Eindhoven steeds vaker raakt. En wat we als gemeenteraad daarmee moeten. De hele stad is uitgenodigd.

Identiteit en politiek

De uitdagingen vandaag de dag zijn niet klein. Met Brainport hebben we een krachtige economische motor, maar te weinig Eindhovenaren merken dat. Woningnood, bezuinigingen op de zorg, politieke besluiten die niet te volgen zijn en corona. Dit leidt ook in Eindhoven tot meer wantrouwen.

Dat zagen we al tijdens de afgelopen verkiezingen. Niet alleen landelijk met de overwinning van de PVV, maar ook lokaal. In Eindhoven was het opkomstpercentage slechts 41.8%. De meerderheid van de Eindhovenaren kwam niet naar de stembus.

Waar ligt dat aan? De kranten staan vol met analyses. Angst voor buitenlanders, te weinig aandacht voor de woningmarkt, of de toeslagenaffaire. Maar soms kunnen alle individuele oorzaken ook duiden op hetzelfde probleem. Veel Eindhovenaren voelen zich niet alleen niet gehoord, maar ook niet vertegenwoordigd. De politiek is er niet voor hen. En helemaal ongelijk hebben ze niet.

Vaak wordt de vraag gesteld dat we duidelijker moeten maken wat de gemeente voor inwoners doet om hen weer aan de politiek te binden. Daar geloof ik niet in. Dat is hoe een manager naar het probleem kijkt en daar hebben we er al genoeg van in de politiek.

Wat mij betreft zit het probleem veel meer op identiteit. Als stemmer wil je natuurlijk politici die je directe problemen oplossen, maar je wilt ook kunnen identificeren met politici. Die echt voor een identiteit, waarden, en visie staan. Die een stad met al haar mogelijkheden, uitdagingen, en verschillende groepen inwoners kan binden.

Dat uit zich op twee manieren. Als politicus zit het voor een groot deel in de praktijk. Heel simpel, in de stad aanwezig zijn, je gezicht laten zien, herkenbaar zijn, het nieuws halen. Daarom doen de politici die veel Eindhovenaren kennen het zo goed. Inwoners kunnen zich identificeren, herkennen de persoon.

Maar het is niet alleen het individu. Juist op algemeen niveau moeten inwoners zich met de politiek en de gemeente kunnen identificeren. Identiteit moet zich uiten in wat ons bindt als Eindhovenaar. Wat het betekent om in deze stad te wonen. Wat je kan verwachten. Welke voordelen dat oplevert, wat ons onderscheidt, maar ook welke plichten daarbij horen.

Als wij Eindhovenaren niet aan ons kunnen binden hoe kunnen we dan zeggen dat we het voor Eindhovenaren doen? Dat doen we dan niet. Pas als de Eindhovenaar naar ons komt kunnen ze op ons rekenen, maar zo makkelijk gaat het vaak niet. Te lang heeft het niks betekent of je nu in Eindhoven of Tilburg woont. Maar zo ervaren veel inwoners dat niet. Het doet er namelijk wel toe. Dit is onze stad en wij doen het voor de Eindhovenaren. Die van nu en in de toekomst.

Eindhoven is een fantastische stad die voor een ongekende groei staat. We hoeven Eindhovenaren echt niet uit te leggen waarom ze trots moeten zijn op deze stad. Maar we moeten wel meer moeite doen om politiek, overheid, en inwoners ook emotioneel meer aan elkaar te binden. De trots die wij voelen moeten we ook met elkaar kunnen delen.

De geschiedenis en toekomst van Eindhoven delen met de stad. De vruchten van de groei overal laten voelen. Eindhovenaren actief laten meedenken en meedoen in de ontwikkelingen waar we mee bezig zijn. Maar ook onze plek in Nederland en Europa. Uitspreken tegen hen die onze waarden schenden hoort er ook bij. Maar eveneens flink investeren in plekken waar we samen komen, feesten vieren, en symboliek.

Juist dit zorgt ervoor dat het vertrouwen groeit. Want we staan echt ergens voor. Het maakt de stap naar de gemeente kleiner. De mensen die dezelfde waarden en emoties delen. Het Eindhovense gevoel dat we allemaal in ons dragen.

Hervormingen zijn iets maar niet genoeg

Minister Hugo de Jonge kondigde op 31 Juni 2022 belangrijke ingrepen op de woningmarkt aan na afspraken Den Haag met woningcorporaties! Verdubbeling nieuw te bouwen sociale woningen, lagere huren voor lagere inkomens, isolatie zonder huurverhoging, en andere maatregelen die nog in de pijpleiding zitten.

Ik ben blij dat er stappen worden genomen om de crisis op de woningmarkt aan te pakken. Zeker voor de groepen waar dit het meeste pijn doet zoals Nederlanders tot 120% minimum inkomens. Minder blij dat het zo laat komt, dat het effect van de maatregelen nog wel even op zich laat wachten, en dat veel andere groepen die ook elk dubbeltje moeten omdraaien maar net buiten de laagste inkomens vallen niet (duidelijk) worden geholpen. Veel Nederlanders dreigen daardoor alsnog in de armoede weg te zakken.

Minister de Jonge zegt desondanks dat Volkshuisvesting weer terug is. Maar dat is niet zo. Voor Volkshuisvesting moet je daadwerkelijk regie over de hele woningmarkt durven nemen, de vrije sector met de grootste excessen aan banden durven leggen, en vertrouwde partners zoals de woningcorporaties veel weer de leiding geven bij de ontwikkeling van het huisaanbod in Nederland. Nog steeds komt het grootste deel van de ontwikkelingen niet terecht bij de Nederlanders die dit het hardste nodig hebben waardoor een eigen huis kopen voor velen onmogelijk zal zijn en daarmee ongelijkheid groeit. Nederlanders, ook veel die nog niet geboren zijn, worden nu al op een onoverbrugbare achterstand gezet.

Ik ben nogmaals blij dat er stappen worden gezet maar tegelijkertijd blijft het make-up op een monster smeren en zeggen dat het monster nu een prinses is. De woningmarkt lijdt aan betonrot en dat begint bij de basis.

Energiearmoede staat onvoldoende op de politieke radar

Staan de mensen die ons het hardste nodig hebben voldoende op de politieke radar? Ik betwijfel dat. De lage verkiezingsopkomst was al een slecht teken. En nu zien we steeds meer mensen wegzakken in de armoede zonder gepaste maatregelen om hen te helpen of nog meer situaties te voorkomen.

In de context van corona, de oorlog in Oekraïne, en oplopende inflatie mogen we de situatie voor de economie en onze inwoners gerust bijzonder ernstig noemen. Prijzen in de winkels schieten omhoog, huurprijzen staan onder druk, en de energielasten worden steeds groter. Ook in Eindhoven bijvoorbeeld zien we dat energiearmoede steeds grotere vormen aanneemt. Stijgende energieprijzen, soms met honderden euro's tegelijkertijd, drukken vele Eindhovenaren richting of in de armoede. Compenserende maatregelen komen nauwelijks aan bij de groepen die deze het meeste nodig hebben.

En problemen zijn er niet alleen met energiekosten. Alles wordt duurder. Hoe belangrijk dit is laat onderzoek van de FNV zien. Steeds meer mensen beginnen maaltijden over te slaan, doktersbezoeken uit te stellen, en bijna tienduizend (!!) kinderen in Nederland slapen in de daklozenopvang. In Nederland, waar miljardairs er sinds de corona-uitbraak negen miljard euro bijkregen....

De problemen zijn groot. In Jagershoef (Eindhoven) bijvoorbeeld, een wijk met veel sociale huurwoningen, worden inwoners geconfronteerd met stijgende huurkosten ten gevolge van oplopende energiekosten. En dat vanuit de woningcorporatie. Zelfs al zouden er afspraken zijn gemaakt met de gemeente dat veel van deze slecht geïsoleerde huizen geen huurverhoging zouden mogen krijgen.

En het gaat nog verder. Sommige huizen zijn opgewaardeerd naar hogere energielabels zonder dat er isolatiemaatregelen zijn genomen. De inwoners krijgen desondanks alsnog een huurverhoging. Mogelijk wordt deze in de toekomst kwijtgescholden maar voor sommige huishoudens die tegen het minimuminkomen aanzitten zal het tot die tijd financieel nog zwaarder dan gebruikelijk worden.

Dat kan niet, niet in Eindhoven, nergens in Nederland.

Samen met fractiegenoot Rosa van den Nieuwenhof heb ik daarom vragen gesteld waarom dit toch is gebeurd en wat het college van plan is om deze huishoudens te helpen. Maar ook om nog meer energiearmoede in Eindhoven te voorkomen.

Het is een begin, Brainport en de grote bouwprojecten zijn leuk en belangrijk, maar het welzijn van onze inwoners is nog vele malen belangrijker.

Jeugdproblemen in Vredeoord

Enkele maanden terug was ik op bezoek in Vredeoord om over inwonerparticipatie te praten. Een leuke frisse Eindhovense wijk met veel jonge gezinnen. En dat maakt de wijk ook bijzonder. Met 300-400 jongeren is het verhoudingsgewijs een van de jongste wijken van Eindhoven. Daarnaast is er bewust gekozen voor een representatieve mix van de samenleving waardoor er veel verschillende culturen, inkomensgroepen, en allerlei (sociale) uitdagingen zijn. Eindhoven in het klein dus.

Tijdens het bezoek kreeg ik van de buurt veel goede input hoe zij participatie in Eindhoven ervaren en toch ook weer hoe het vooral beter moet. Maar dat is toch niet waar ik het nu over wil hebben. De buurt sprak ook over problemen met jeugd. Van overlast tot vandalisme. Groepen jongeren, vaak uit moeilijke omstandigheden, die puur uit verveling maar op straat hangen. Niet iets wat ik direct had verwacht in deze toch vrij nieuwe wijk.

Helaas is het ook geen op zichzelf staand verhaal. In de hele stad klinken steeds vaker identieke geluiden. Jongeren vaak uit gezinnen met financiële of andere problemen die niks te doen hebben en daarom maar de straat opzoeken en rotzooi trappen. Juist nu de economie en de samenleving weer opengaan is het belangrijk onze jeugd mee te nemen. Kansenongelijkheid bij de wortel aan te pakken. Het laat het belang van goed jeugdwerk zien maar vooral dat het nu ontbreekt aan geld, capaciteit en een goed plan.

Als PvdA Eindhoven hebben we goede plannen om het voor jongeren makkelijker te maken de begeleiding te krijgen die ze nodig hebben, zowel persoonlijk als groepsgewijs. Van meer geld voor jeugdwerk tot gratis/betaalbare lidmaatschappen bij sportverenigingen en andere activiteiten.

Maar veruit het belangrijkste is dat er een plan komt, een plan vanuit de gemeente om signalen van dit soort overlast in buurten op te pakken en om jongeren structureel uit de problemen te houden. Om kansengelijkheid te verbeteren. Want in Eindhoven moet iedereen kunnen meegroeien, zeker onze jeugd!

Om Vredeoord te helpen heb ik raadsvragen gesteld. Gedurende het proces hoorde ik dat zowel de gemeente als andere partners (inclusief woningcorporatie Trudo, Dynamo Jeugdwerken en WijEindhoven) concrete afspraken met de buurt wilde maken. Ik blijf het in de gaten houden. Want als het in Vredeoord goed gaat kunnen we dat als model voor de hele stad gebruiken.